Alles over bloedsuiker
Bloedsuiker is essentieel voor goed functioneren van je lichaam. Benieuwd hoe dit precies werkt? Lees hier
Alles over je bloedsuiker
Een dip na de lunch, chagrijnig vlak voor het eten, of trillen wanneer je honger krijgt. Weet jij waardoor dat komt? Het zijn symptomen van een lage bloedsuikerspiegel. De bloedsuikerspiegel is een maatstaaf voor de glucose in het bloed. Het lichaam houdt met hormonen het bloedsuikergehalte precies in balans, we willen niet te veel en niet te weinig bloedsuiker in ons bloed. Dit doet het zodat deze dips en de chagrijnige buien zo veel mogelijk kunnen worden voorkomen. Wanneer je bloedsuikerspiegel vaak te laag is, beïnvloedt dit je gezondheid.
De bloedsuikerspiegel dus, weet jij wat dat is? Hoe houd je de bloedsuikerspiegel stabiel? Waarom zou je je bloedsuikerwaarden meten en wanneer doe je dat dan? En heb je wel eens van de bloedsuikerdagcurve gehoord? In dit artikel; alles over de bloedsuiker!
Bloedsuikerspiegel betekenis
Bloedsuiker is een synoniem voor glucose.
De bloedsuikerspiegel is een momentopnamen. Het is je glucosegehalte op een specifiek moment in je bloed en wordt uitgedrukt in millimol per liter (mmol/l).
De bloedsuikerspiegel gaat de hele dag op en neer, variërend binnen gezonde waarden. Voornamelijk wanneer we koolhydraten eten of drinken varieert de bloedsuikerspiegel sterk. Dit komt doordat koolhydraten uit voeding in ons lichaam worden omgezet naar glucose. De glucose in deze producten wordt door je darmwand opgenomen en aan je bloed doorgegeven.
Na deze opname wordt de glucose bloedsuiker genoemd.
Brandstof voor het lichaam
Bloedsuiker is een hele belangrijke brandstof voor ons lichaam. De bloedsuiker gaat het hele lichaam door en geeft alle cellen energie. Ook wordt de bloedsuiker via je bloed naar de spieren en organen vervoerd.
Door dit proces kan het hele lichaam functioneren. Een beetje bloedsuiker is essentieel voor je lichaam: zonder kun je niet functioneren.
Ons lichaam probeert onder leiding van insuline de hoeveelheid bloedsuiker in ons bloed altijd in evenwicht te houden, hierdoor blijft de bloedsuikerspiegel stabiel. Ook na het eten van “snelle suikers”.
"Voeding is meestal de oorzaak van schommelingen in de bloedsuikerspiegel."
Kort en bondig
Hoe maak je iets complex makkelijk? Een plaatje zegt meer dan 1000 woorden zeggen ze, maar we doen een kleine combinatie:
- Wanneer je eet zet je lichaam koolhydraten om in glucose
- Glucose is de brandstof van je lichaam. Zonder brandstof val je stil.
- Je glucose wordt toegevoegd aan je bloed en op die manier door je lichaam verspreidt.
- Een teveel aan glucose leidt tot een hoge bloedsuikerspiegel.
- Het teveel aan glucose wordt door insuline afgebroken omgezet in glycogeen (snelle energie voorraad, sprintje trekken, opspringen etc) en uiteindelijk omgezet in vet.
- Insuline wordt aangemaakt door de alvleesklier. Meet specifiek door betacellen in de eilandjes van Langerhans.
- Heeft je lichaam een tekort aan glucose (in een dip), dan zorgt glucagon ervoor dat uit de glycogeen voorraad glucose wordt gehaald.
- Op die manier stabiliseert de bloedsuikerspiegel.
Oorzaken hoge bloedsuiker
Producten die een grote invloed hebben op de bloedsuikerspiegel zijn geraffineerde koolhydraten:
- wit meel, wit brood, witte pasta,
- aardappelen,
- suikers in koek, snoep en gebak
- frisdrank, snacks, tussendoortjes en,
- kant-en-klare voedingsmiddelen.
Deze producten bevatten hun natuurlijke vezels niet meer, waardoor de glucose sneller in je bloedbaan terechtkomt. De bloedsuiker stijgt heel snel en in reactie daarop stuurt de alvleesklier veel insuline zodat de glucose naar de lichaamscellen kan worden vervoerd. Dit is geen gezonde situatie voor het lichaam.
Kies daarom altijd voor koolhydraatbronnen die wel vezels bevatten zoals:
- groenten
- volkoren granen
- quinoa
- havermout
- peulvruchten
- zilvervliesrijst en
- fruit.
De glucose uit deze producten wordt op een langzame, gebalanceerde manier in je bloed opgenomen waardoor je pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel kan voorkomen.
Andere oorzaken schommelingen bloedsuiker
Zoals gezegd ligt oorzaak van een schommelende bloedsuikerspiegel meestal bij voeding. Maar ook chronische stress, zoals werkdruk, familieproblemen of ziekte, kunnen het lichaam onder druk zetten.
Door chronische stress ontstaat er een disbalans in de hormoonhuishouding van het lichaam en beïnvloed hiermee je bloedsuikerspiegel.
Ook medicijnen en de pil kunnen de bloedsuikerspiegel beïnvloeden. Net als sporten.
Waarom bloedsuiker prikken
Het bloedsuikergehalte is de hoeveelheid glucose die in het bloed zit op een bepaald moment. Dit is een belangrijk getal voor je gezondheid en hierdoor belangrijk om te meten.
In de normale situatie zorgt ons lichaam altijd dat de bloedsuiker precies in evenwicht is. Hiervoor wordt insuline gebruikt om de glucose naar de cellen te vervoeren en hiermee de bloedsuiker te verlagen.
Een essentieel proces bij de verwerking van glucose.
Bij diabetes patiënten werkt dit proces niet goed en is behandeling nodig om de bloedsuiker te verlagen. Het lichaam moet geholpen worden om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Dat is de reden dat zij insuline spuiten.
Mensen die insuline gebruiken, moeten een paar keer per dag zelf hun bloedsuiker meten.
Normale bloedsuikerspiegel
De bloedglucose wordt uitgedrukt in millimol per liter (mmol/l). Bij gezonde mensen weet het lichaam zelf de juiste normaalwaarden voor glucose aan te houden van tussen 4 en 8 mmol/l in. Ons lichaam houdt balans door het inzetten van het hormoon insuline.
Mensen met diabetes hebben grote moeite deze bloedglucosewaarde tussen de 4 en 8 mmol/l te houden. Om goed te functioneren en complicaties te voorkomen willen diabetes patiënten zo dicht mogelijk bij deze ‘normaalwaarden’ van glucose blijven.
Het is belangrijk dat de bloedsuikerspiegel een waarde tussen de 4,0 en 10,0 mmol/L heeft omdat je anders in een hypo (te lage bloedsuikerspiegel) of hyper (te hoge bloedsuikerspiegel) terechtkomt.
Dit meten zij zelf door de bloedsuiker te meten en op basis van de resultaten insuline bij te spuiten of door wat te gaan eten.
Door te zien op welke momenten op de dag, of in welke situaties er afwijkende bloedsuikerwaarden zijn, kunnen zij deze situaties vermijden of de medicatie hierop aanpassen.
Hoge bloedsuiker
We spreken van een hoge bloedsuiker, of een hyper, wanneer de glucosewaarde tussen de 8 en 11 mmol/l komt. Je kan last krijgen van de volgende symptomen:
- dorst
- veel plassen
- een droge mond
- jeuk
- vermoeidheid
Lage bloedsuiker
Een lage bloedsuiker, of een hypo, heb je bij waarden onder de 4 mmol/l. Je kan last krijgen van de volgende symptomen:
- zweten
- trillen
- duizeligheid
- hogere hartslag en
- misselijkheid
Op dit moment moet je nieuwe suikers tot je krijgen om de lage bloedsuikerspiegel te verhogen.
Wanneer bloedsuiker meten
Voor mensen die insuline gebruiken is het meten van de bloedsuiker dus verplicht. Voor alle anderen is het goed om te weten voor je gezondheid. De standaardtijden om je bloedsuikerwaarden te meten, zijn:
- voor het ontbijt (nuchter)
- voor de lunch/het avondmaal
- twee uur na een maaltijd
- voordat je naar bed gaat
- voor en na intensieve lichaamsbeweging (en enkele uren daarna)
- als je je niet goed voelt
Bloedsuikerdagcurve
Ben je naar je arts geweest? En heeft hij gezegd dat er een bloedsuikerdagcurve moet worden afgenomen?
Met de bloedsuikerdagcurve wordt onderzocht of uw lichaam suiker (glucose) goed opneemt.
Het is een onderzoek wat wordt uitgevoerd in het ziekenhuis. Deze test wordt gegeven aan diabetici om te kijken hoe het met hun bloedsuiker gesteld is. Ook om te onderzoeken of iemand diabetes heeft wordt deze test ingezet.
Op meerdere tijden wordt bloed afgenomen, om het suikergehalte (glucosegehalte) in het bloed te meten. De avond van tevoren vanaf 24:00 mag je niets meer eten, roken en drinken. Water drinken mag wel, ook koffie en thee zijn toegestaan, alleen wel zonder suiker en melk. Als je ’s morgens wakker wordt mag je ook niet ontbijten en geen medicijnen innemen of inspuiten.
Bloedsuikerdagcurve welke tijden
Er bestaan bloedsuikerdagcurves met twee, vier of zelfs acht punten. Elk van deze punten staat voor een aparte prik, op een apart tijdstip. Welke tijden dit zijn is voor iedereen verschillend maar vaak bestaat een twee punts curve uit een meting om 08:00 uur en 11:00 uur. Na de eerste meting kun je dan ontbijten. De tweede meting is 2 uur na je ontbijt.
bloedsuiker prikken
Je kan je bloedsuiker prikken met een bloedsuikermeter en een teststrip. Met de bloedsuikermeter prik je in je vinger, waarbij een druppel bloed vrij komt.
Deze houd je tegen de teststrip aan. Op het apparaatje verschijnt vervolgens jouw bloedsuiker in mmol/l. Dit getal geeft aan hoeveel glucose er in het bloed zit (de bloedsuiker).