Alles over Glucose
Glucose is een vorm van suiker en een belangrijke brandstof voor je lichaam. Benieuwd hoe dit precies werkt? Lees hier
Alles over glucose
Herken je dit? Een uur na de lunch krijg je een enorme dip of word jij wakker met schreeuwende honger? Dit zijn belangrijke symptomen van een schommelende bloedsuikerspiegel en dit heeft te maken met jouw glucose-inname en bloedglucose.
Glucose betekenis
Glucose is een hele belangrijke brandstof voor ons lichaam. We halen glucose uit voeding die koolhydraten bevat zoals pasta, brood, meel, aardappelen, groenten, fruit en toevoegde suikers. De glucose in deze producten wordt door je darmwand opgenomen en aan je bloed doorgegeven.
"Na deze opname wordt de glucose bloedsuiker of bloedglucose genoemd."
Deze bloedglucose gaat het hele lichaam door en geeft alle cellen energie. Ook wordt de bloedglucose via je bloed naar de spieren en organen vervoerd. Door dit proces kan het hele lichaam functioneren.
Een beetje glucose is dan ook essentieel voor je lichaam: zonder kun je niet functioneren.
Ons lichaam probeert onder leiding van insuline de hoeveelheid glucose in ons bloed altijd in evenwicht te houden, hierdoor blijft de bloedsuikerspiegel stabiel. Ook na het eten van “snelle suikers”.
Oorzaak schommelingen bloedsuikerspiegel
Voeding is meestal de oorzaak van schommelingen in de bloedsuikerspiegel. De meeste snacks, tussendoortjes en kant-en-klare voedingsmiddelen bevatten geraffineerde koolhydraten. Deze producten bevatten geen natuurlijke vezels meer, waardoor de glucose sneller in je bloedbaan terechtkomt. Vezels zorgen namelijk voor een geleidelijke en daarmee tragere opname. Op die manier ben je ook langer verzadigd.
De bloedglucose stijgt heel snel en in reactie daarop stuurt de alvleesklier veel insuline zodat de glucose naar de lichaamscellen kan worden vervoerd. Dit is geen gezonde situatie voor het lichaam.
Kies daarom altijd voor koolhydraatbronnen die wel vezels bevatten zoals groenten, volkoren granen, quinoa, peulvruchten, zilvervliesrijst en fruit. De glucose uit deze producten wordt op een langzame, gebalanceerde manier in je bloed opgenomen waardoor je pieken en dalen kan voorkomen.
Is glucose een koolhydraat?
Glucose hoort bij de koolhydraten, het is een natuurlijke suiker. Glucose halen we dus uit alle koolhydraatbronnen, het liefst de vezelrijke variant zoals groenten, fruit, havermout, volkoren brood, zilvervliesrijst en quinoa.
Is glucose suiker?
Glucose is een koolhydraat, maar ook een natuurlijke suiker. Glucose bestaat uit één suikermolecuul. Je lichaam maakt glucose van de suiker of zetmeel die je eet, maar je kunt glucose ook direct tot je nemen. Een voorbeeld hiervan is druivensuiker of dextrose – dit is pure glucose die je lichaam direct kan opnemen in het bloed.
Is glucose een eiwit?
Glucose is een koolhydraat en een type suiker. Glucose is geen eiwit, integendeel bij een tekort aan glucose maakt het lichaam glucose aan uit aminozuren (eiwitten) of uit glycerol (vet).
Wat is glucose intolerantie
Glucose intolerantie (ook wel suiker intolerantie genoemd) is intolerantie waarbij iemand sterk reageert op de inname van glucose. De symptomen van glucose intolerantie lijken op die van diabetes type 2. Onder andere:
- diarree
- hoofdpijn
- misselijkheid
- vermoeidheid
- opgezette buik
- gasvorming.
Deze klachten kunnen optreden na het eten van bepaalde (glucoserijke) voedingsmiddelen, zoals zoetstof, koek, snoep, frisdrank en druivensuiker.
Iedere persoon heeft zijn eigen tolerantiedrempel voor iedere voedingsstof. De tolerantiedrempel is de hoeveelheid die het lichaam kan verwerken zonder dat er klachten optreden. De klachten van glucose intolerantie treden op wanneer de tolerantiedrempel voor suiker is overschreden. Deze drempel verschilt per persoon en is lager wanneer er sprake is van stress, ziekte of bij gebruik van alcohol.
Mogelijke oorzaken
Klachten bij een glucose intolerantie treden mogelijk op door tekorten van de enzymen sucrase en isomaltase. Deze enzymen zijn nodig om een bepaalde voedingsstof te verteren. Wanneer dit niet gebeurt komen suikers onverteerd in de dikke darm aan. Bacteriën zorgen ervoor dat deze suikers gaan vergisten, waardoor klachten kunnen ontstaan.
Het lastige bij glucose intolerantie is dat soms niet het product maar de manier van bereiden van het product de klacht veroorzaakt. Daarnaast zijn veel klachten overeenkomstig met andere ziektebeelden. Het is mede hierdoor niet gemakkelijk om de diagnose voor een suikerintolerantie te stellen.
Voor het stellen van de diagnose kan een arts andere voedselallergieën en meer ernstige aandoeningen uitsluiten. Hiervoor kan een arts gebruik maken van diverse testen.
"Omdat het immuunsysteem geen rol speelt bij een glucose intolerantie, is de intolerantie waarschijnlijk niet aan te tonen met een bloedonderzoek."
Diagnose glucose intolerantie
Denk je dat je intolerant bent voor glucose? Dan is het aan te raden een arts te bezoeken, vooral dus om andere aandoeningen uit te sluiten. Er zijn twee methoden die kunnen helpen bij het diagnosticeren van glucose intolerantie.
Provocatietest
Bij een provocatietest test je met bijvoorbeeld frisdrank of snoep hoe veel glucose je kan hebben door met tussenpauzes steeds iets meer van de voedingsmiddelen in te nemen. Er kan op deze manier gekeken worden bij welke hoeveelheid glucose de klachten optreden. De drempelwaarde kan dus worden bepaald.
Eliminatiedieet
Het eliminatiedieet is een manier om te achterhalen welke voedingsstof de klachten veroorzaakt. Dit doe je in verschillende fases. In de eerste fase mag je slechts een beperkt aantal voedingsmiddelen eten. Je eet in de eerste fase alleen producten waarvan zeker is dat er geen klachten van komen. De klachten zullen dan ook verdwijnen. Daarna worden langzaam diverse voedingsmiddelen weer toegevoegd aan het dieet. Wanneer de klachten weer komen weten we waar jouw intolerantie vandaan komt.
Wanneer glucose meten
Het bloedsuikergehalte (bloedglucose) is de hoeveelheid glucose die in het bloed zit, op een specifiek moment. En dit kun je meten. Wanneer jij last hebt van hoge bloedsuikerspiegel, bijvoorbeeld omdat je diabetes type 1, diabetes type 2 of prediabetes hebt, dan is het belangrijk om de glucose in je bloed te meten. Zo krijg je meer controle op je gezondheid.
Bij mensen met diabetes neemt het lichaam glucose uit het bloed niet meer goed op. Om goed te functioneren en complicaties te voorkomen wil je zo dicht mogelijk bij de ‘normaalwaarden’ van glucose blijven. Door te zien op welke momenten op de dag, of in welke situaties er afwijkende bloedsuikerwaarden zijn, kunnen zij deze situaties vermijden of je medicatie hierop aanpassen.
De standaardtijden om je bloedglucosewaarde te meten, zijn:
- voor het ontbijt (nuchter)
- voor de lunch/het avondmaal
- twee uur na een maaltijd
- voordat je naar bed gaat
- voor en na intensieve lichaamsbeweging (en enkele uren daarna)
- als je je niet goed voelt
Wanneer glucose test zwangerschap
In de 24e tot 28e van een zwangerschap wordt aan de hand van bloedonderzoek bepaald of je bloedglucose te hoog is. Als dit het geval is, noemen we dit zwangerschapsdiabetes. Je hebt zwangerschapsdiabetes wanneer er sprake is van gestoorde nuchtere glucosewaarden en/of gestoorde glucosetolerantie.
Welke glucosewaarde is goed
Om goed te functioneren wil je altijd zo dicht mogelijk bij de ‘normaalwaarden’ van glucose blijven. Dit geldt voor mensen met en zonder diabetes. Maar wat zijn eigenlijk normale waarden voor glucose in het bloed?
Normaalwaarden
We drukken de bloedglucose uit in millimol per liter (mmol/l). Bij gezonde mensen weet het lichaam zelf de juiste normaalwaarden voor glucose aan te houden (door gebruik van insuline) van tussen 4 en 8 mmol/l in.
Bij mensen met diabetes is een bloedglucosewaarde tussen de 4 en 8 mmol/l ook het beste. Helaas is het voor veel patiënten met diabetes een behoorlijke opgave om de glucosewaarden normaal te houden, hiervoor gebruiken zij insuline.
Hoge waarden
We spreken van een hoge bloedglucose of een hyper wanneer de glucosewaarde tussen de 8 en 11 mmol/l komt. Symptomen als dorst, veel plassen, een droge mond, jeuk en vermoeidheid treden dan op.
Lage waarden
Een lage bloedglucose of een hypo heb je bij waarden onder de 4 mmol/l. Symptomen als zweten, trillen, duizeligheid, hogere hartslag en misselijkheid treden dan op. Op dit moment moet je nieuwe glucose tot je krijgen, sommige noemen dit ook wel een hongerklop.