Alles over Testosteron
Testosteron is het mannelijk geslachtshormoon, wat daalt wanneer de man ouder wordt. Dit hormoon is op jongere leeftijd zeer belangrijk, maar ook onmisbaar wanneer je ouder wordt. En niet alleen voor mannen… In dit artikel, alles over testosteron!
Wat is testosteron
Testosteron is een hormoon dat zorgt voor de mannelijke eigenschappen. Bij een man wordt het aangemaakt in de teelballen en de bijnieren – ongeveer 7mg per dag.
Ook vrouwen hebben dit hormoon in mindere mate in het lichaam. Bij hen wordt het aangemaakt in de eierstokken en de bijnieren, ongeveer 1-2mg per dag.
Het woord testosteron komt van testis (wat in het Latijn teelbal betekent) en steroïde.
Puberteit
In de puberteit stijgt de testosteron. Hierdoor wordt sperma aangemaakt, maar ook andere mannelijke verschijnselen als:
- beharing
- baardgroei
- groei van de penis en ballen
- de vorming van een lage stem
Als rond het 15e levensjaar nog geen van deze verschijnselen bij een jongen te zien zijn spreek je van een verlate puberteit. Er is dan misschien een tekort aan testosteron.
De waarden stijgen wanneer een jongen in de puberteit komt en dalen wanneer de man ouder wordt. Rond 40 jarige leeftijd begint deze daling. Testosteron kan wel 65% lager zijn bij mannen van 75 in vergelijking met een 20 jarige.
De daling kan ook klachten opleveren, hierover vertellen we je later meer.
Wat doet testosteron
Dit hormoon is verantwoordelijk voor het reguleren van vet in het lichaam, de bloedsuikerspiegel en de bloeddruk, botdichtheid, spiergroei en aanmaak van beenmerg.
Het is voor mannen en vrouwen belangrijk voor seks. Zonder testosteron geen seksueel verlangen. Lagere waarden of een gebrek kan leiden tot erectieproblemen en een heel laag libido.
Voor een man is testosteron belangrijk voor de werking van de prostaat en productie van sperma.
Ook zorgt het voor het mannelijke uiterlijk, zoals:
- lichaamshaar
- de baard
- groei van de penis
- lage stem
- spiergroei en
- vruchtbaarheid.
Té veel vet is een probleem voor gezonde werking van testosteron. In vetcellen wordt middels het stofje aromatase testosteron in oestrogeen (vrouwelijke geslachtshormoon) omgezet. Dit zorgt ervoor dat sommige zware mannen borstgroei krijgen, het vrouwelijke hormoon is te overheersend aanwezig.
Zonder testosteron geen seksueel verlangen
Bij een vrouw is testosteron ook belangrijk voor spiergroei, maar doordat dit hormoon bij vrouwen minder aanwezig is dan bij mannen worden zij ook minder gespierd.
De ontwikkeling van de clitoris en vruchtbaarheid komen ook deels door aanwezigheid van dit hormoon.
Te lage waarden bij vrouwen zijn nadelig voor vetopslag, hierdoor ontstaan de zogenoemde “love handles” maar ook overmatig vet op de bovenbenen en billen.
Afvallen met lage testosteron kan niet, de vetverbranding staat dan praktisch uit.
Weinig slaap
Voor zowel mannen als vrouwen is weinig slaap heel slecht voor de aanmaak. De bijnieren maken dan meer cortisol aan, ook hierdoor ga je meer vet opslaan. De hoge aanwezigheid van cortisol zorgt ervoor dat er minder testosteron wordt aangemaakt.
Hierdoor is afvallen en vet verbranden ook weer een probleem.
Testosteron beïnvloeden
Er zijn manieren om de productie van testosteron positief maar ook negatief te beïnvloeden.
Positief beïnvloeden (meer testosteron)
- Actief leven op alle vlakken, zoals beweging, seks en nuttig werk doen zijn positief
- Voldoende slaap zorgt voor een hogere productie
- Ontspanning, rust en herstel zijn van belang voor een goede testosteronproductie
- Korte en intensieve krachttraining stimuleert de aanmaak, ook bij vrouwen
- Leiderschap, seks en macht zorgen voor hogere waarden
- Een gezond, natuurlijk en gevarieerd eetpatroon draagt positief bij
Negatief beïnvloeden (minder testosteron)
- Chronische stress is zeer slecht voor de aanmaak
- Te weinig calorieën eten verminderd de productie
- Streng op dieet verstoort de testosteronspiegels
- Een té laag en een té hoog vetpercentage zorgt voor een lagere aanmaak
- Té lang trainen zorgt, in tegenstelling tot kort en intensief trainen, voor lagere waarden
- Alcoholgebruik ondermijnt de aanmaak van testosteron
Symptomen tekort aan testosteron
Zoals eerder gezegd, neemt testosteron af gedurende het leven. De hoeveelheid daalt vanaf een man zijn 30 levensjaar. Dit kan voor klachten zorgen die een beetje op overgangsklachten lijken, zoals extreem warm en stemmingswisselingen.
Ook depressies, haaruitval, geen zin in seks, afname lichaamshaar, toename buikvet, erectiestoornissen en minder spiergroei zijn symptomen.
Wanneer hormoontekort voor of tijdens de puberteit plaatsvindt heeft dit gevolgen voor de seksuele ontwikkeling, groei van de penis, haargroei en spiermassa.
In het geval van verlate puberteit schrijft de dokter meestal het hormoon voor in de vorm van een injectie, zodat deze ontwikkeling op gang kan komen.